Voortgang bij de Tweede RFLL in Katowice
- DUST
- 26 mei
- 3 minuten om te lezen
De discussie tijdens het tweede Regional Future Literacy Lab (RFLL) in Katowice bracht twee verschillende, maar onderling verbonden visies voor de toekomst van de subregio Katowice aan het licht. De ene weerspiegelt de voortzetting van huidige trends en beperkingen – waarschijnlijke toekomstbeelden – terwijl de andere de hoop en transformationele ambities van lokale gemeenschappen vastlegt – gewenste toekomstbeelden . Hoewel deze verhalen verschillen in toon en uitkomst, richten ze zich op drie belangrijke kwesties: energietransitie, onderwijs en de identiteit en kwaliteit van leven van de regio.
Energietransitie en economische diversificatie
De energietransitie van de toekomst zal waarschijnlijk traag, ongelijkmatig en sterk afhankelijk zijn van externe impulsen. Mijnbouwbedrijven verwachten slechts een gedeeltelijke modernisering van hun sector, die grotendeels door marktwerking wordt aangestuurd en slechts een beperkte economische diversificatie oplevert. Ouderen zien EU-financiering als een belangrijke motor voor verandering. Ondertussen wijzen institutionele belanghebbenden erop dat de hoge kosten en het krimpende personeelsbestand het tempo en de omvang van de economische verandering ernstig belemmeren.
De toekomstvisie van de deelnemers vertelt echter een ander verhaal. Het voorziet in een dynamische, door innovatie gedreven transitie die zowel energiezekerheid als een gediversifieerde economie garandeert. Hier pleiten leden van de minst betrokken gemeenschappen (LEC's) en institutionele vertegenwoordigers voor het gebruik van lokale hulpbronnen, zoals water en methaan uit verlaten mijnen. Dit zou de regionale energieonafhankelijkheid en duurzaamheid op de lange termijn helpen bevorderen.
Opleiding en bijscholing van het personeel
Onderwijs maakt een duidelijk verschil. In het meest waarschijnlijke scenario zal het land de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt niet kunnen bijbenen. Door dit onevenwicht bestaat de vrees dat jongeren in de regio niet goed zijn voorbereid op nieuwe sectoren. Dit zou het concurrentievermogen verder verzwakken en de sociale ongelijkheid vergroten.
Omgekeerd zal in de toekomst onderwijs de voorkeur krijgen als katalysator voor regionale heropleving. Alle groepen – mijnwerkers, ouderen en jongeren – erkennen de transformerende kracht ervan. Mijnwerkers benadrukken de noodzaak van nieuwe vaardigheden, ouderen pleiten voor praktische training en jongeren eisen opleidingsprogramma's die zijn afgestemd op de behoeften van de veranderende economie. In deze visie is onderwijs niet alleen adaptief, maar ook strategisch en stimulerend.
Regionale identiteit, sociale impact en leefomstandigheden
De angst voor identiteitsverlies en de maatschappelijke kosten die met de transitie gepaard gaan, zullen in de nabije toekomst groot blijven. Jongeren en instellingen waarschuwen voor de afname van cultureel erfgoed dat verband houdt met mijnbouw en zware industrie. Ouderen en werknemers maken zich vooral zorgen over kleine gemeenschappen die te maken krijgen met ontvolking en economische marginalisering als gevolg van de sluiting van kolenmijnen en de daaruit voortvloeiende afname van werkgelegenheid.
Maar de gewenste toekomst ziet deze uitdagingen als kansen. In alle groepen bestaat een sterk verlangen naar betere leefomstandigheden. Mijnwerkers dromen van een toekomst waarin lokale gemeenschappen meehelpen nieuwe industrieën op te bouwen en tegelijkertijd de huisvesting en recreatieve infrastructuur verbeteren. De ouderen stellen voor om een verenigde ‘megastad’ te bouwen door middel van grootstedelijke integratie. Voor jongeren betekent succes dat ze in een levendige, toekomstgerichte regio wonen, vol mogelijkheden.
Het verschil tussen de waarschijnlijke en de gewenste toekomst is aanzienlijk, maar niet onoverbrugbaar. Terwijl de een wijst op systematische inertie en sociale risico's, schetst de ander een routekaart gebaseerd op lokaal activisme, innovatie en gedeelde ambitie. Het gesprek wordt voortgezet in de derde RFLL, waar deze visies worden verwerkt in politieke statements voor de regio Katowice.